Persoonlijk Voornaamwoorden, Pronoms personnels, GRAMMATICA, FRANS LEREN , VIVIENNE STRINGA

HET PERSOONLIJK VOORNAAMWOORD

Verschillende vormen van persoonlijk voornaamwoorden in het Frans

Een persoonlijk voornaamwoord kan verschillende functies hebben in een zin.
De belangrijkste is natuurlijk het onderwerp: je, tu, il/elle/on, nous, vous, ils/elles.

Het onderwerp is degene die   Het werkwoord vervoegt , en die altijd vlakbij het werkwoord staat.
Deze vorm wordt dus altijd gebruikt bij  de Rijtjes  van   de Werkwoorden .

    Voornaamwoord, Pronoms  ► Audio

    Y et EN  ►  Audio

Lijdend voorwerp

Meewerkend voorwerp

Met nadruk

Wederkerende voornaamwoorden

Enkelvoud

me, m'

me, m'

moi

me, m'

te, t'

te, t'

toi

te, t'

le, la, l' (en)

lui (y, en)

lui, elle

se, s'

Meervoud

nous

nous

nous

nous

vous

vous

vous

vous

les (en)

leur (y, en)

eux, elles

se, s'

Volgorde van plaats in de zin:

onderwerp

wederkerend

 meew. vw. 

 lijdend voorwerp 

betrekkelijk vnw

betrekkelijk vnw

je

me

me

le

Y

EN

tu

te

te

te

il/elle/on

se

lui

le/la/l'

nous

nous

nous

nous

vous

vous

vous

vous

ils/elles

se

leur

les

Voorbeeldzinnen van de woordvolgorde met de ontkennende vorm: 

Het is niet mogelijk om alle functies van de persoonlijk voornaamwoorden in 1 zin te hebben staan, maar toch zijn er zinnen die er een aantal achter elkaar kunnen hebben:

Je m'y suis fait (Ik ben er aan gewend geraakt) ► Je ne m'y suis pas fait.

Tu t'y colles (Je zet je zelf ertoe) ► Tu ne t'y colles pas.

Je te l'amène (Ik neem hem voor je mee) ► Je ne te l'amène pas.

Ils nous y voient (Zij zien ons daar in) ► Ils ne nous y voient pas.

Tu nous l'amènes. (Jij neemt hem voor ons mee) ► Tu ne nous l'amènes pas.

Je te l'ai dit. ► Je ne te l'ai pas dit.

Het persoonlijk voornaamwoord als ONDERWERP

De eerste persoon In het enkelvoud (ik) is JE  

Je chante Je conduis

In het meervoud (wij)is dit NOUS :

Nous chantions Nous faisons des achats Nous sommes arrivés.

  De tweede persoon enkelvoud (jij) is TU

Tu chantes Tu parles.

    De tweede persoon meervoud is VOUS (jullie, U) 

Vous le croyez sincère ? Vous allez découvrir cette nouvelle voiture.

 De derde persoon enkelvoud (hij, zij, men, het) is IL, ELLE, ON

Le train est passé ce matin, il ne s'est pas arrêté. 

  De derde persoon meervoud  (zij): ILS, ELLES: - Les facteurs font la tournée et ils sont en avance.

Les courses sont terminées, elles étaient passionnantes.

Getal en geslacht : let op bij de volgende zaken:

Het persoonlijk voornaamwoord kan verschillen in: Geslacht (vrouwelijk/mannelijk) :

Il est grand / joli elle est grande / jolie.

In getal (enkelvoud/meervoud) :

Il aime le chocolat nous préférons les bonbons.

Persoon :

Je chante, tu écris, elle regarde.

 De persoonlijk voornaamwoorden je, me, moi, tu, toi, te hebben geen bepaling van geslacht (mannelijk/vrouwelijk). Maar, de verbuiging van een voltooid deelwoord gebeurt wel, als het hulpwerkwoord être (zijn) gebruikt wordt, en dan vervoeg je het voltooid deelwoord naar het onderwerp (degene die het werkwoord "vervoegt").

Is het onderwerp mannelijk enkelvoud, dan blijft het voltooid deelwoord onveranderd : 

Il est arrivé, il est venu.

Is het onderwerp mannelijk meervoud, dan komt er een -S achter :

Ils sont arrivés.

Is het onderwerp vrouwelijk enkelvoud, dan komt er een -E achter :

elle est arrivée.

Is het onderwerp vrouwelijk meervoud, dan komet er -ES achter :

Elles sont arrivées.

Bij de ik-vorm geldt dit dus ook! - Je suis venu ce matin. (venu (van het werkwoord venir) is mannelijk, dus het onderwerp je is hier mannelijk).
Je suis venue ce matin. (venue (met -e) is vrouwelijk, dus het onderwerp je is hier vrouwelijk).

Noot: als in het Nederlands het hulpwerkwoord zijn wordt gebruikt, dan is dat in het Frans ook zo:

ik ben gekomen = je suis arrivé, ik ben gegaan = je suis allé, ik ben vertrokken = je suis parti, ik ben aangekomen = je suis arrivé, etc., BEHALVE bij "ik ben geweest" ► j'ai été = 'ik heb geweest'.

Zie ook de uitleg van de verbuiging van het voltooid deelwoord met het:

 hulpwerkwoord AVOIR 

 Het antecedent dat vervangen wordt door het voornaamwoord moet altijd goed aangeduid worden :

La justice est indépendante et elle doit le rester. ("Elle" is de derde persoon enkelvoud vrouwelijk, verwijzend naar "justice").

Nous apprenons que Juliette a perdu son chien, nous souhaitons qu'elle le retrouve rapidement.

(Elle is de 3^e persoon enkelvoud vrouwelijk van Juliette, en le is de 3^e persoon enkelvoud lijdend voorwerp mannelijk van chien).

LE, LA, LES: LIDWOORD OF PERSOONLIJK VOORNAAMWOORD?

le, la, les kunnen behalve persoonlijk voornaamwoord ook lidwoord zijn, maar ze zijn alleen lidwoord als er een zelfstandig naamwoord bij staat ;

Le train est passé. (lidwoord: de trein)

Horen ze bij een werkwoord, dan zijn het persoonlijk voornaamwoorden :
  Il a perdu son chien, espérons qu'il le retrouve. (Pers. vnw.: dat hij hem terug vindt)

je, me, le, la, te, se zijn persoonlijk voornaamwoorden (voor hun functie, zie het schema boven) die eindigen op een klinker, en wanneer zij voor een woord staan dat met een klinker of een stomme h begint, dan valt hun -e weg.

Dit wordt dus: : j', m', l', t', s'   en ook wanneer ze voor y en en staan :
L'orage est annoncé, j'en suis sûr J'y suis, j'y reste Tu t'en vas.

Om een versterking, nadruk, accent uit te drukken van een persoonlijk vornaamwoord, kan er het woord même bij komen te staan, als volgt: moi- même (ik... zelf), toi-même (jij... zelf), lui-même (Hij... zelf), elle-même  (zij...zelf), nous-mêmes (wij zelf), vous-mêmes (jullie zelf, u zelf), eux-mêmes (zij/hen ... zelf):
Je l'ai aperçue moi-même. (Geen twijfel mogelijk, want moi-même heeft haar zelf gezien)

Gebruik  en functies:

LIJDEND VOORWERP

  Tu connais Isabelle ? Oui, je LA connais !

 Vous connaissez cette histoire ? Non, je ne LA connais pas.

 Alors, tu m'invites ? Mais oui bien sûr, je T'invite !

 Tu veux voir ce film ? Oui, je veux LE voir.

Vous pouvez faire ces exercices ? Non, je ne peux pas LES faire.

Vous nous avez entendus ? Bien sûr, je VOUS ai entendus !

Vous avez vu Isabelle ? Oui, je L'ai vue.

Vous avez déjà acheté les billets ? Non, je ne LES ai pas encore achetés.

MEEWERKEND VOORWERP, werkwoord met het voorzetsel À

(parler à, répondre à, écrire à, téléphoner à, donner à etc.).

Tu écris à Isabelle ? Oui, je LUI écris.

Tu téléphones à tes parents ? Non, je ne LEUR téléphone pas.

Tu me parles ? Non, je ne TE parle pas.

Tu peux demander à l'agent de police ? D'accord, je vais LUI demander.

Vous allez écrire à vos collègues ? Non, je ne vais pas LEUR écrire.

Tu as répondu à Isabelle ? Oui, je LUI ai répondu.

Vous avez donné les billets à Jacques et Isabelle ? Non, nous ne LEUR avons pas encore donné.

Tu as montré les photos à Jacques ? Oui, je les LUI ai montrées.

Tu as offert ce livre à Isabelle ? Non, je ne le LUI ai pas offert.

MEEWERKEND VOORWERP met voorzetsel à, pour, avec, sans, de

C'est pour moi ? Oui c'est pour TOI. Non, c'est pour LUI.

Tu vas au cinéma avec Isabelle ? Oui, je vais voir ce film avec ELLE.

C'est à moi que tu parles ? Oui, c'est à TOI que je parle. Non, c'est à EUX que je parle. (tegen hen)

Il y a quelqu'un devant nous ? Non, il n'y a personne devant VOUS.

Tu es sorti avec tes parents dimanche ? Oui je suis allé à la campagne avec EUX.

Elle est partie sans ses amies ? Oui, elle est partie sans ELLES.

Elle a dîné avec Jacques hier soir ? Non, elle n'a pas dîné avec LUI.

Elle t'a parlé de moi ? Oui, elle m'a parlé beaucoup de TOI.

Persoonlijk voornaamwoord met WEDERKERENDE werkwoorden:

se lever, se coucher, se laver, se brosser les dents, se réveiller, se parler, se téléphoner, se voir etc. 

Je ME brosse les dents le matin et le soir. (Ik poets mijn tanden 's ochtends en 's avonds)

Je ne ME lève jamais avant 8 heures. (Ik sta nooit op voor acht uur.)

Tu TE prépares pour l'examen ? (Bereid je je voor op het examen ?)

< Il SE lève à six heures tous les jours. (Hij staat iedere dag om zes uur op)

Hier, elle S'est couchée très tard. (Gisteren is zij heel laat naar bed gegaan)

Elle S'est beaucoup inquiétée hier soir. (Ze was heel ongerust gisterenavond.)

Nous NOUS parlons au téléphone chaque jour. (We spreken elkaar iedere dag over de telefoon.)

Nous NOUS sommes écrit pendant des années. (We hebben elkaar jarenlang geschreven.)

Nous ne NOUS sommes pas vus depuis deux semaines. (We hebben elkaar twee weken niet gezien.)

Vous VOUS voyez souvent. (Jullie zien elkaar vaak).

Vous VOUS faites du mal à y aller souvent. (U kwelt uzelf door er zo vaak naartoe te gaan.)

Ils SE sont connus il y a vingt ans. (Zij hebben elkaar twintig jaar geleden leren kennen.)

Ils ne SE lavent jamais. (Ze wassen zich nooit.)

Elles ne SE sont jamais croisées. (Zij hebben elkaar nooit ontmoet.)

 Oefeningen persoonlijk voornaamwoorden